Göz tansiyonu, sessiz sedasız ilerleyen ve hastaların kalıcı görme sorunlarıyla karşı karşıya kalmalarına neden olabilecek rahatsızlıklardan biridir. Görme kaybına bile neden olabilecek olan glokom, genelde belirtilerini geç gösterdiği için düzenli kontrol gerektiren göz hastalıklarından da biridir diyebiliriz. Bu noktada hastaların karşılaşabilecekleri göz tansiyonu belirtileri nelerdir söz edeceğiz ama gelin önce bu hastalığı bir yakından tanıyalım.
Göz Tansiyonu (Glokom): Nedir ve Neden Olur?
Sağlıklı bir insan gözünde, “Aköz Sıvı” adı ile anılan bir sıvı vardır. Göz içi sıvı olarak da tanımlayabileceğimiz bu sıvı, gözün doğal işlevleri için önemli olan bir sıvıdır. Göz merceğinin beslenmesi ve gözün nemli kalması için büyük önem arz eden sıvı, doğal döngü gereği eş zamanlı bir şekilde gözdeki trabeküler ağ yapısı sayesinde gözden dışarı atılır.
Sıvının eş zamanlı bir şekilde doğal döngüsü içerisinde gözden uzaklaştırılması durumunda, göz içi basıncın da dengelenmesi sağlanmış olur. Bahsettiğimiz bu doğal döngü sağlıklı gözlerde oluşan normal akış olarak adlandırılabilir.
Göz tansiyonu, aköz sıvısının doğal döngüsü içerisinde gözden atılamaması nedeniyle, göz içi basıncının artmasıyla ortaya çıkan bir göz rahatsızlığıdır.
Trabeküler ağlarda yaşanan tıkanıklar nedeniyle sıvı, doğal döngüsüyle dışarı atılamaz ve zaman içerisinde sıvıda birikme meydana gelir. Göz içi basıncının artması sonucunda, optik görme sinirlerinde baskıya bağlı olarak hasar meydana gelir.
Ortaya çıkan bu hasar zaman içerisinde artarak ilerler. Sonucunda da kalıcı olarak görme kayıpları yaşanabilir. Tabii ki bir görme kaybından söz etmek için öncelikle optik görme sinirlerinde ne kadar hasar olduğunu tespit etmek gerekir.
Sinirde oluşan hasarın boyutuna göre, tamamen görme kayıplarının yaşanabileceğini de unutmamak lazım.
Nedenleri Nelerdir?
Gözün doğal sürecinde bozulmalar ortaya çıkarabilecek etkiler ve bunun yanında genetik faktörler, glokomun ortaya çıkmasına neden olabilir. Biraz daha fazla nedenden söz etmek istersek, aşağıda yer alan listeyi elde etmiş oluruz.
- Genetik olarak yatkınlığın olması. Ailenizde göz tansiyonu varsa, sizde de bu hastalığın ortaya çıkma ihtimali daha yüksek olacaktır.
- Gözde oluşabilecek yaralanmalar ya da geçirilen ameliyatlardan sonra.
- Diyabet gibi damar yapısını etkileyen hastalıklara sahip olmak.
- Bu konuda yan etkiler gösterebilecek çeşitli ilaçları uzun süre boyunca kullanmak.
- Miyop (uzağı net görememe kusuru)
- Yaşın ilerlemesine bağlı olarak gözün yapısında meydana gelebilecek bozulmalar.
- Uzun süreli devam eden kortizon tedavilerinde.
Göz Tansiyonu Türleri Nelerdir?
Ortaya çıkacak etki hemen hemen aynı olsa da göz tansiyonu türleri için farklı sınıflandırmalar yapmak da mümkün.
- Normal tansiyonlu olan glokom
- İkincil göz tansiyonu
- Konjenital gibi farklı türler de karşımıza çıkıyor olsa da en sık değerlendirilen iki ayrı tür olduğunu söyleyebiliriz. Bu türlere de bakalım.
Kapalı Açılı Göz Tansiyonu
Akut olarak ortaya çıkabilen türdür. Birden oluşabilecek olan kapalı açılı glokomda, İris ve Kornea kısmındaki çok dar bir hal almıştır. Burada Irisin boşaltım için açıyı engellediğini görürüz. Sıvı boşaltımı engellendiği için, biriken sıvıya da bağlı olarak göz içi basıncı artmaya başlar. Genelde baş ağrısı ve gözlerde ağrı ile aniden ortaya çıkması durumu söz konusu olabilir.
Açık Açılı Göz Tansiyonu
Kapalı açılı türü ile karşılaştırıldığı zaman, çok daha fazla rastlanan bir tür olduğunu söylemek gerekir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi göz sıvısının boşaltım kanallarında oluşan tıkanıklar nedeniyle, sıvının istenildiği gibi boşaltılamadığı durumlarda ortaya çıkar.
Çok daha yavaş ilerleyen bir türdür diyebiliriz. Zaman içerisinde biriken sıvı, göz içi basıncın artmasına neden olacak ve bu da optik görme sinirleri üzerinde baskıyı arttırarak, görmede kayıplar oluşturacaktır.
Artık “göz tansiyonu nedir?” sorusunu cevapladık. Şimdi en çok merak edilen kısma geçelim. Tabii ki hastalığın belirtileri kısmı.
Göz Tansiyonu Belirtileri Nelerdir?
Glokom genelde çok büyük belirtiler göstermeden ilerleyen bir göz hastalığıdır demiştik. Buna karşın, küçük ya da büyük belli başlı belirtilerin ortaya çıkması da mümkün olabilir. Bu belirtilerin neler olduğunu da hemen aşağı ekleyelim.
En Yaygın Glokom Belirtileri
- Nedeni bilinmeyen baş ağrıları yaşamak
- Gözün birinde ya da ikisinde birden ağrı yaşamak
- Zaman zaman görüşte bulanıklaşma oluşması
- Göz bebeklerinde fark edilecek şekilde irileşmenin oluşması
- Işık kaynaklarına bakıldığı zaman, ışık çevrelerinde halkalı görüntülerle karşılaşma
- Gözde sertlik hissinin ortaya çıkması
Göz tansiyonu belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Ayrıca içeriğimizin başından itibaren altını çizdiğimiz gibi, belirtiler ilk aşamalarda ortaya çıkmayabilir. Tipik bulguların ortaya çıkması ve belirtilerin hissedilir seviyeye gelmesine kadar geçen süreçte, görme sinirlerinde yaşanabilecek olan tahribata yönelik olarak görme kayıpları yaşanabilir.
Bu nedenle düzenli olarak göz muayenelerine gitmenin faydasının büyük olduğunu söyleyebiliriz. Standart bir göz muayenesinde, göz tansiyonu belirtileri ve bulgularına ilişkin veriler elde edilebilir.
Bu yönde bir şüphe oluşması durumunda, yapılacak testler için alanında uzman doktorunuz mutlaka sizi yönlendirecektir.
Göz Tansiyonu Nasıl Tedavi Edilir?
Glokom tedavisinde, hastalığın durumu da doğrudan etkin rol oynar. Eğer görme sinirlerinde oluşan tahribat önemli seviyelerde değilse ve hastalık erken teşhis edilmişse, bu durumda ilk etapta ilaç tedavisinin uygulanması önerilir.
Hastalığın ilerlemesini engellemek adına genelde göz damlası şeklinde ilaçların kullanımı tercih edilir.
Duruma göre lazer ve cerrahi çözümlerinin de uygulandığını da belirtelim. Burada cerrahinin en son çözüm olarak değerlendirildiğini söyleyebiliriz. İlaç tedavisi ve lazer tedavisinin sonuç vermediği durumlarda cerrahi müdahalenin istenmesi mümkündür. Uzman doktorların vereceği karara uymak ve belirtilen tedavi takviminin de dışına çıkmamak önemli.
Göz Tansiyonu Hasarı Geri Döndürülebilir mi?
Göz tansiyonuna bağlı olarak optik görme sinirlerinde oluşacak olan hasarın, geri döndürülmesi mümkün değildir. Optik sinirde oluşan hasarın boyutuna göre görme kaybının derecesi de ortaya çıkmış olur. Ne yazık ki sinirlerde oluşan tahribatın geri döndürülmesi mümkün çok mümkün değil.
Göz Tansiyonu Tamamen İyileşir mi?
Hastalığın ne kadar ilerlediği konusu çok büyük önem taşıyor. Göz tansiyonuna sahip olan kişiye erken müdahale edilmesi durumunda, belirlenen tedavi yöntemiyle beraber hastalığın ilerleyişi durdurulabilir.
Fakat tanının konulduğu hastaların artık yaşamları boyunca bu konuda dikkatli olmaları gerekir. Uzman doktorlar tarafından verilen tedavi rutini aksatılmamalı ve düzenli olarak kontrollere de gidilmeye devam edilmeli. Bu şekilde ilerleyişin önüne geçilmesi ve optik görme sinirlerinde oluşabilecek hasarların engellenmesi mümkün olur.
Böylece göz tansiyonu nedir, belirtileri ve tedavi durumlarından söz ettik. Gelin şimdi de merak edebileceğiniz sorulara kısa kısa cevaplar verelim.
Merak Edebileceğiniz Sorular
Bebeklerde ya da Çocuklarda Göz Tansiyonu Olur mu?
Evet olabilir.
Glokom Krizi Nedir? Sonuçları Ne Olur?
Göz içi basıncının standart değerin çok daha üzerine çıkması durumunda oluşur. Basıncın çok daha yüksek seviyeye çıkmasıyla beraber göz ağrıları, görmede kayıp gibi durumlar ortaya çıkar. Yükselen basınç, gözde kalıcı görme kayıplarına da neden olabilir. Acil olarak uzman doktorlara başvurulması gereken bir durumdur.
Glokom Tek Gözde veya İki Gözde Birden Olabilir mi?
Hastalığın hem tek gözde hem de iki gözde birden oluşması durumu söz konusu olabilir. Burada iki gözü de ayrı ayrı değerlendirmek önemlidir.
Göz Tansiyonu Nasıl Düşürülür?
Bunun için uygun görülen tedavi yönteminin uygulanması gerekir. Özel olarak kullanılacak olan damlalar, oral olarak alınacak ilaçlar, lazer tedavisi ve ilerleyen aşamalarda cerrahi müdahale etkili olacaktır.
Normal Tansiyon, Göz Tansiyonunu Etkiler mi?
İkisi tamamen ayrı diyebiliriz. Yüksek tansiyon hastası olan biri aynı zamanda gözde de tansiyon hastası olacak diye bir durum söz konusu değildir. Fakat genel olarak tansiyon hastası olmak, vücudun bütün organlarını etkileyen bir durumdur. Yüksek tansiyon sorunu, göz sağlığına da olumsuz etki gösterebilir.